Arman ayınıñ başında Rusiye quvetçileri Yelenağa (adını telükesizligi sebebinden aytmaymız) qırımlı mabüs İvan Yatskinniñ mektübi keldi, aq qorçalayıcılar onıñ Rusiye akimiyeti tarafından mahküm etilmesini siyasiy sebeplerden yapılğan dep saya. Mektüp acayip körüne, yazısı añlaşılmağan ve aq qorçalayıcı aytqanı kibi, bu yardım çağıruvı kibi kele. Yedi yıldan berli beklegen yardım...
İvannen 2021 senesi Aqmescit SİZOs-ında tanıştım. Etap ve kezintiler vaqtında biz ara-sıra laf ete edik. Apishanede keçken vaqialarını aytıp bermek istemey edi, amma İvan bazı tafsilâtlarnen paylaştı.
Meselâ, oña psihotrop ilac berilgen ğaliba. Neticede onıñ hatırlavı bozula ve izolâtorda keçken ilk altı ayını qısmen hatırlay. "Bütün şey tuman ile örtülgen kibi", — dey edi o. Tintüv ve tahqiqat vaqtında oña, mahkeme oturışuvına qadar sağ qalmaycağını ve qorantasınıñ telükesizligi telükede olğanını aytqanlar.
Apishanede İvannıñ ayağında trofik ülserler peyda oldı (tibbiy yardım kösterilmegeninden sebep ayağı çürmege başladı), oña daimiy ruhiy basqı yapıldı, amma qıyınlıq ve azaplarğa baqmadan, men bunı kördim, o, boysunmağan irade kösterdi.
Qırımlı siyasiy mabüs İvan Yatskinniñ mektübi
Kimsege şikâyet etmedi, SİZO memuriyetinen çatışmaqtan qorqmadı, diger siyasiy mabüslerge qol tuttı.
Vaqıt kelir ve "Abramslar" Qırmızı meydanıñızdan keçerler...İvan Yatskin
SİZO-nıñ müdirine bir kere: "Vaqıt kelir ve "Abramslar" Qırmızı meydanıñızdan keçerler... " dedi.
Bir kün evelsi İvannıñ ömür arqadaşı Gülnaranen bağ tutqan uzaq soyunen qonuşmağa imkânım oldı. O, soy-soplarına aqayınen soñki sefer oraq ayınıñ 29-nda laf etkenini ayttı. Tuvğanlarınıñ malümatına köre, İvan Yatskinniñ 5-nci Tüzetüv cezahanesine (Kemerovo şeeri) avuştırılmasından soñ apayına muntazam sürette, aftada bir-eki kere, telefon etip başladı.
Sağlıq vaziyeti aqqında şikâyet etmege devam ete, lâkin onı "qanaatlendirici" dep saya. Tuvğanlarınıñ malümatına köre, ekinci ayağında da trofik ülserler peyda oldı, onı daimiy baş ağrısı ve köküs ağrıları raatsızlay (bu, Lefortovoda zindandaşınen çatışmanıñ aqibetleri olğanını ayta). Tişleri de yaramay vaziyette. Er vaqıt ağrı kesici içe, olarsız qıyın, amma bazıda dayanmaq kerek, er vaqıt birden berilmey.
Tuvğanınıñ aytqanına köre, yaqında (quralaynıñ soñunda — ilk yaz ayınıñ başında) o, koloniya yanındaki hastahanede destek tedaviylevinde yatqan edi. Tedaviy olaraq adlandırmaq qıyın, amma bir şey yapıldı.
Qırım.Aqiqatnıñ subetdeşiniñ bildirgenine, 44-nci Tüzetüv cezahanesinde İvanğa "saylap" ambulator tibbiy yardım kösterilgen. Bazı allarda kerekli ilâclar olmağanı içün red ettiler; bazı allarda tedaviylev yazılğan edi, amma hadimlerniñ meşğul olğanına esaslanıp, bölükten tibbiy bölükke kiriş berilmey edi. Yatskinniñ soyu aytqanı kibi, cezahane hadimleri onı tibbiy bölükke alınmasına imkân bermey ediler, çünki İvan qaçmağa ıntıla bile edi eken.
Deñişüvge ümüt yoq
Gülnara balalarınen beraber İvannen körüşmege tırıştı, ve olar onı cezahanede ziyaret ettiler. Amma körüşüvge oğullarınıñ hastalığı tesir etti. Refiqlerniñ körüşüv imkânını İvan Qırımdan pek uzaq tutulğanı zorlaştıra. Bu şaraitlerde qoranta onı soñki eki yıl içinde tek eki kere yoqladı.
Tuvğanınıñ aytqanına köre, ömür arqadaşı deñişimge ümüt etmey ve İvannen soñki körüşüvde bu mevzunı kötermedi. Dostları ve işdeşleri İvan ve qorantasınen bağ tutmay ve yardım etmeyler, ve tuvğanlarınıñ çoqusı da öyle.
"Qırımda esasen babasınıñ soy-sopları yaşay. İvan Ukrayinağa qoltutqanından soñ olar anasınen bile laqırdı etmey. Onıñ anası hastalanğanda, onı kimse ziyaret etmey edi (İvannıñ anası aytqanı kibi), o vefat etkende ise (bu sene ilk yaz ayınıñ 19-nda) cenazesine pek az adam keldi. Apayına soy-soplarından iç biri yardım etmedi", — dep tarif etti Qırım.Aqiqatqa subetdeşimiz.
Onıñ aytqanına köre, Lefortovoda İvan Yatskinge ruhiy basqı yapıldı, Kemer vilâyetiniñ Belovo şeeriniñ 44-nci koloniyasında ise FSİN hadimleri vastasınen basqı yapıldı ve oña koloniyanıñ aktivleri vastasınen de tesir etmege tırıştılar. Eñ yaramayı, etap vaqtında Saratov SİZO-sında edi, amma bu qısqa müddetli edi, o vaqıt o, açlıq ilân etken edi, dep tarif etti İvannıñ uzaq soyu. Kemer vilâyetiniñ 5-nci cazahanesine avuştırılğanından soñ apishanedeki basqı eksildi, ve FSİN hadimleri oña endi diger mabüslerge olğan munasebetini köstereler.
Soyu, İvan ve onıñ ömür arqadaşı aytqanlarına esaslanıp, Belovodaki 44 koloniyada, bir taraftan, onıñ Ukrayinağa qoltutqan vatandaşlıq mevamı ve diger taraftan, koloniya reberligi ile işbirlik yapmaqnı red etkeni sebebinden, koloniya mabüslerinen farqlı vaqialar yüz bergenini ikâye etti.
Başqa bir provokatsiya, İvannıñ hamamda üst kiyimini tutıp aluvı ve soqaqta barakqa iç çamaşırı ile ketmege mecbur etilüvi oldı. "Vagner" ÇVK saflarına qoşulmaqnı red etken soñ, bazı mabüsler onıñ qorantasını öldürmeknen qorquzğanlar. Bütün bozuvlar boyunca o, Rusiye Federatsiyasınıñ mütenasip qurulışlarına bir sıra muracaat yazdı, amma neticeni qısqaca añlatmaq mümkün, dep bildirdi soyu.
Onıñ aytqanına köre, qorantası er yıl siyasiy mabüslerge berilgen Ukrayina yardımını ala edi. 2020-2022 seneleri devamında İgor Kotelânts ve Olğa Skrıpnık reberligindeki aq qorçalayıcı teşkilâtlar yardım etti. Bir qaç kere Qırım teşkilâtı balalarğa yardım ete edi, faallerden biri siyasiy mabüslerniñ balalarını Sudaqta üç künge raatlıqqa alıp ketti.
İvan Yatskin qorantası, arhiv fotoresimi
İvan ve Gülnaranıñ üç kiçik balası bar: Rinat (2016 senesi doğma), Arsen (2017 senesi doğma) ve Riana (2020 senesi doğma). Başta, babam qayda ve ne içün olarnen yaşamay dep anasından soray ediler. Koloniyağa birinci kere barğan soñ olar er şeyni añlamağa başladılar. Anası balalarğa babası evel polis hadimi edi, dep añlattı, ve emirlerge boysunmaq istemedi, çünki olarnı yañlış saydı, ve bu sebepten apiske alındı.
İvan Yatskin 1978 senesi orta küz ayınıñ 22-nde Pervomaysk rayonınıñ Voykovo köyünde doğdı, o, Qırımnıñ Aqmescit rayonınıñ sakini ve çoq balalı baba, çağına yetmegen balaları bar. Yatskin Ukrayina vatandaşı ola, amma onıñ resmiy Kıyiv tanımağan Rusiye pasportı da bar.